Cảnh báo bệnh u nang buồng trứng nguy hiểm
Tham vấn y khoa: Bệnh u nang buồng trứng là một căn bệnh phụ khoa thường gặp ở phụ nữ trong mọi lứa tuổi. Một số dạng u nang lành tính, không gây hại và dần biến mất nhưng cũng có trường hợp u nang biến chứng nguy hiểm dẫn đến vô sinh, ảnh hưởng sức khỏe. Cho nên nếu được khám và phát hiện u nang buồng trứng sớm là cần thiết.
Thế nào là u nang buồng trứng?
U nang buồng trứng – một bệnh lý phụ khoa, xảy ra với nữ giới trong mọi độ tuổi và mọi đối tượng từ bé gái đến tuổi mãn kinh, từ người bình thường đến phụ nữ mang thai. Bệnh u nang buồng trứng là sự phát triển của khối u bất thường nằm bên trên hoặc bên trong buồng trứng chiếm khoảng 80% khối u ở buồng trứng. Khối u này có chứa dịch tích tụ lâu ngày hoặc các mô mới tạo thành một nang có chất như bã đậu ở bên trong.
Bệnh u nang buồng trứng được phân thành 2 dạng chính là u nang cơ năng và u nang thực thể.
U nang cơ năng: thường là lành tính, không nguy hiểm, có thể biến mất sau một vài kỳ chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên cũng sẽ có một ít u nang cơ năng có thể bị xoắn hoặc vỡ cần điều trị. Loại u nang này xuất hiện do hoạt động nội tiết ở buồng trứng bị rối loạn nhưng không làm thay đổi tổ chức buồng trứng. Trong đó 3 dạng là u nang bọc noãn, u nang hoàng thể và u nang hoàng tuyến.
U nang thực thể: xuất hiện do tổ chức buồng trứng thay đổi, có nguy cơ ung thư hóa cần được theo dõi thường xuyên. Trong đó còn được chia thành 3 loại u nang khác
- U nang nước buồng trứng: dạng phổ biến, bên trong nang có chứa dịch, nguy cơ gây ung thư cao nếu các mạch máu tăng sinh hình lược trên bề mặt hay các nhú lên bề mặt hoặc trong lòng buồng trứng.
- U nhầy buồng trứng: bên trong nang chứa dịch nhầy.
- U nang bì buồng trứng: các khối u đặc ở trong buồng trứng, phát triển từ mô thượng bì trong thời phôi thai.
Tuy nhiên ngoài 2 dạng u nang trên, nữ giới cũng có thể mắc bệnh lạc nội mạc tử cung dưới dạng u nang. Đó chính là tình trạng lớp nội mạc tử cung khi bong tróc không theo máu kinh ra ngoài mà đi lạc vào buồng trứng, tích tụ tại chỗ và nhiều khối tạo thành u nang buồng trứng gây đau đớn dẫn đến tắc vòi trứng.
Nguyên nhân gây u nang buồng trứng
Bệnh u nang buồng trứng xảy ra do nhiều yếu tố trong đó nguyên nhân trực tiếp có liên quan đến hormone hoặc các bệnh phụ khoa như lạc nội mạc tử cung, rối loạn hormone nội tiết, các vấn đề ở tuyến yên, tuyến giáp…. Theo các bác sĩ phụ khoa thì các nguyên nhân gây ra bệnh u nang buồng trứng bao gồm:
- Sử dụng quá nhiều thuốc tránh thai chứa hormone nội tiết.
- Ăn uống không đúng giờ giấc, thất thường, sử dụng nhiều các thực phẩm thịt, trứng, sữa chứa hormone tăng trưởng, ít dùng các thực phẩm tự nhiên.
- Giai đoạn đầu của thai kỳ ở nữ giới có thể sẽ xuất hiện u nang, một số năng có thể sẽ tồn tại cho đến hết thai kỳ.
- Lạc nội mạc tử cung: các tế bào nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung, một số mô có thể gắn ở buồng trứng.
- Nhiễm trùng vùng chậu: thường là do các bệnh lây qua đường tình dục làm nang buồng trứng phát sinh, khi nhiễm trùng lan đến buồng trứng có thể hình thành u nang.
- Tiền sử gia đình có mẹ hoặc chị gái bị bệnh u nang buồng trứng.
- Nguyên nhân khác: rối loạn nội tiết, rối loạn kinh nguyệt, kinh nguyệt đến sớm, từng bị sảy thai, gan bị nhiễm độc…. ở chị em đều có khả năng gây ra u nang buồng trứng.
Biểu hiện của bệnh u nang buồng trứng
Bệnh u nang buồng trứng xuất hiện âm thầm, không có bất kỳ triệu chứng nào. Chỉ khi chị em phụ nữ đi khám phụ khoa, siêu âm hoặc kiểm tra sức khỏe tổng quát mới được phát hiện ra là bị u nang buồng trứng. Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp có thể xuất hiện các triệu chứng nhưng khi đó khối u đã lớn. Cụ thể như sau.
- Có những cơn đau ở vùng chậu, đau vùng bụng dưới, đau vùng thắt lưng âm ỉ, cảm giác đau ngày càng tăng ở những hoạt động nhất định như đau khi quan hệ tình dục, đau khi hành kinh, có cảm giác giống với cơn đau khi nữ giới bị viêm vùng chậu hoặc u xơ tử cung…
- Do khối u to chèn ép các cơ quan lân cận (bàng quang, trực tràng) gây cảm giác khó chịu như khó tiểu, táo bón….
- Kinh nguyệt thất thường: rối loạn kinh nguyệt là dấu hiệu liên quan đến bệnh lý phụ khoa trong đó có u nang buồng trứng.
- Đau khi quan hệ tình dục: khi đang quan hệ, có cảm giác đau ở 1 bên so với bên còn lại thì đó có thể là dấu hiệu của u nang buồng trứng. Một vài trường hợp khối u to dần nằm ngay vị trí gần cổ tử cung gây đau khi quan hệ tình dục.
- Bụng chướng to kèm theo sụt cân, chán ăn, cơ thể mệt mỏi… là dấu hiệu của u nang ác tính, cần đi khám ngay.
- Các cơn đau diễn ra đột ngột kèm chướng bụng, đau nhói hạ vị và 2 hố chậu, thậm chí còn sờ được khối u căng, ít di động thì đó có thể là dấu hiệu xoắn nang buồng trứng.
Đây là những biểu hiện bệnh u nang buồng trứng mà các bạn cần nắm rõ để phát hiện và điều trị trước khi u nang ngày càng phát triển và chuyển thành ác tính.
Biến chứng nguy hiểm của bệnh u nang buồng trứng
Một số trường hợp là u lành tính thì sau nhiều ngày có thể nó sẽ tiêu dần đi. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp mới đầu là u nang lành tính nhưng sau một thời gian không được phát hiện và điều trị kịp thời nó đã chuyển sang thành u ác tính.
Một số ít trường hợp bị u ác tính có thể dẫn đến đe dọa tới tính mạng, thậm chí là tử vong. Ngoài ra, đôi khi cũng có trường hợp u quái buồng trứng vì khi mổ ra thấy bên trong có cả tóc, sụn, xương….
Vì vậy cần phải điều trị bệnh u nang buồng trứng càng sớm càng tốt để tránh biến chứng u nang buồng trứng phát sinh.
- Chèn ép các cơ quan lân cận: u tăng kích thước theo thời gian, chèn ép lên bàng quang, chèn lên đại trực tràng, chèn ép lên niệu quản, còn chèn ép tĩnh mạch chủ dưới, làm đình trệ tuần hoàn máu, phù chân, chướng cổ….
- Vỡ nang: dịch trong khối u quá lớn gây áp lực cho buồng trứng, dễ vỡ nang, chat dịch trong u nang chảy ra ngoài, bệnh nhân đau đớn, có nguy cơ nhiễm khuẩn, nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ đe dọa tới tính mạng.
- Xoắn nang: khối u có cuống dài, không dính, dễ dàng di động khỏi vị trí lúc đầu trong khung chậu, gây xoắn nang hoặc xoắn ống dẫn trứng. Những u xoắn khiến ngưng trệ tuần hoàn máu, đau bụng dữ dội, buồn nôn, choáng. Nếu không đến cơ sở y tế ngay thì buồng trứng sẽ bị hoại tử.
- Nguy cơ ung thư cao: nếu bị u nang nước buồng trứng sẽ tăng nguy cơ ung thư hóa, khiến chị em bị vô sinh.
#2 Cách điều trị bệnh u nang buồng trứng tốt nhất
Để điều trị bệnh u nang buồng trứng thì cần xác định đó thuộc loại u nang nào và sự phát triển của nó, tình trạng sức khỏe của phụ nữ, biểu hiện nghiêm trọng của u nang buồng trứng. Đa số các nang buồng trứng là lành tính và không cần điều trị đặc biệt, đó là các u nang cơ năng có khả năng sẽ biến mất sau 8 – 12 tuần.
Trong thời gian đó, bác sĩ sẽ theo dõi liên tục khoảng 2 – 3 vòng kinh bằng siêu âm sau mỗi kỳ kinh nguyệt. Sau khi chẩn đoán bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị. Nếu u nang nhỏ dần đi thì không phải can thiệp y khoa. Bác sĩ sẽ chỉ định điều trị nội khoa bằng thuốc hoặc can thiệp ngoại khoa.
Điều trị u nang buồng trứng bằng thuốc
Thường thì bác sĩ sẽ kê thuốc tránh thai dạng uống khi u nang cơ năng tái phát để kiểm soát lượng hormone trong cơ thể, giảm nguy cơ tái phát của u nang. Tuy nhiên thuốc không thể làm giảm đi kích thước của khối u.
Trong quá trình điều trị bệnh u nang buồng trứng phải can thiệp bằng phẫu thuật, vào thời gian chờ phẫu thuật khối u nang đã được chỉ định mổ, bác sĩ cũng sẽ chỉ định cho bệnh nhân sử dụng thuốc.
Điều trị u nang buồng trị bằng ngoại khoa
Những trường hợp bệnh u nang buồng trứng cần được phẫu thuật ngay hầu hết là các loại nang thực thể dạng lỏng, dạng nhầy, hoặc dạng bì được hình thành từ sự biến đổi cấu trúc trong buồng trứng không thể biến mất nên phải cắt bỏ để phòng ngừa nó sẽ biến chứng và nguy cơ ung thư hóa. Đồng thời những u nang to nhanh, nghi ngờ hoặc kiểm tra ra đã thấy ung thư, u xuất hiện lâu thì đều phải làm phẫu thuật cắt bỏ.
- Nang phát triển kích thước lớn (trên 10cm), chèn ép cơ quan xung quanh gây ra các triệu chứng khó chịu nên phải mổ.
- U nang có nguy cơ thành ác tính hoặc phát hiện ra tế bào ung thư, khi đó cần cắt bỏ gấp để triệt tiêu nguy cơ ung thư buồng trứng.
- Nang hình thành do lạc nội mạc tử cung, cần cắt bỏ để tránh hiện tượng vô sinh ở nữ giới.
- Nang xoắn hoặc vỡ dễ gây nguy hiểm, đe dọa tính mạng bệnh nhân nên phẫu thuật ngay để bảo vệ người bệnh.
Hiện nay có các cách phẫu thuật hiện đại gồm có phẫu thuật nội soi cắt, phẫu thuật mở bụng, cắt khối u buồng trứng hoặc cắt phần phụ, cắt tử cung… phụ thuộc vào kích thước và tính chất khối u.
Nếu còn có điều gì thắc mắc về bệnh u nang buồng trứng có thể liên hệ trực tiếp Hotline 0234 9656 999 để được tư vấn chi tiết và đặt lịch khám với bác sĩ sớm nhất cũng như nhận được ưu đãi lớn khi đi khám tại Phòng khám Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng (193C1 Bà Triệu, Hai Bà Trưng, Hà Nội).